خودرو در اکثر کشورهای جهان، یک کالای مصرفی محسوب میشود؛ اما در ایران به دلیل سیاستگذاریهای مقطعی و مبتنی بر منافع گروههای ذینفع، عدم اعتبار بازارهای موازی به دلایل متعدد و حضور دولتها در این عرصه، تبدیل به کالایی سرمایهای شده است. از این رو، بسیاری از مردم با توجه به #تورم ۲ رقمی طی سالهای متمادی، تصمیم گرفتهاند در این بخش سرمایهگذاری کنند. در نتیجه، سرمایهگذاری در حوزه خودرو، کمریسکترین، در دسترسترین و غیرتخصصیترین انتخاب برای اکثریت تودههای مردم است.
بر این اساس، بر خلاف نظر برخی که با تعجب به تعداد متقاضیان طرحهای پیشفروش #خودرو مینگرند و آن را عملی غیرقابل توجیه تلقی میکنند، این کنشی کاملاً طبیعی و عقلانی از سوی شهروندانی است که طریق دیگری برای حفظ داراییهای خود نمیشناسند؛ افزون بر این، حضور دولتها در این عرصه، اجازه تنظیم #بازار بر مبنای اصل عرضه و تقاضا و فراز و فرود در قیمتها را نمیدهد و تاکنون شاهد کاهش قیمت خودرو به صورت واقعی و غیردستوری نبودهایم.
آنچه عقبگرد صنعت خودروسازی را طی سالیان گذشته تشدید کرده و سبب شده است خودروسازها بدون هیچگونه تلاشی در جهت ارتقای کیفیت و افزایش تنوع خودروهای خود، عطش و خواست افزایش قیمت محصولاتشان را داشته باشند، حمایتی از جنس «ممنوعیت واردات» بوده است. سیاستی که اجازه میدهد بازاری غیررقابتی و کاملا انحصاری در اختیار خودروسازان داخلی قرار گیرد.
اکنون پس از گذشت چند سال از این ممنوعیت و در نهایت اعطای مجوز واردات خودرو به تعداد محدودی از افراد و شرکتها، شاهد آغاز فروش مبهم و غیرشفاف خودرو هستیم که بر مبنای آن ثبتنامکنندگان، بدون اطلاع از زمان و چگونگی قرعهکشی، زمان تحویل و حتی نوع خودرو، حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان از پول خود را در بانکها بلوکه کردهاند.
سیاسی کردن هنجارهای بوروکراتیک در سکوت با ادعای دفاع از تولید ملی و نیز نمایش مسئولیتپذیری از طریق ایجاد فرصتهای کاذب برای حفظ تهمانده سرمایه مردم، نه تنها تامینکننده نظر شهروندان برای داشتن خودروهای باکیفیت نخواهد بود بلکه جان و سلامت عموم مردم را وجه المعامله این بازار نابسامان و امیال گروههای ذینفع قرار میدهد.
وقتی آنچه در اختیار عموم #مردم قرار میگیرد، از معدود منافعی است که ایشان فرصت تملک و بهرهمندی از آن را پیدا میکنند، مسئله، دیگر کارکرد و فایده آن نخواهد بود بلکه تبدیل آن به نماد کمیابی و محدودیت است. به همین دلیل در لحظه نابسامانی و نزاع، بیزاری از نمادهای ثروت مانند مغازهها، عابربانکها و ماشینها ظاهر میشود.
